Historisch Nieuwsblad: ‘Kerken hebben in de Tweede Wereldoorlog niet gezwegen’
Honderden christelijke leiders ondertekenden in september een verklaring, opgesteld door Micha Nederland. ‘Evangelie en extreemrechts gaan niet samen,’ luidt hun boodschap. De opstellers zeggen te willen leren van fouten in het verleden: de Nederlandse kerken spraken zich in de jaren dertig te weinig uit tegen het fascisme. Dat klopt niet, vindt historicus George Harinck. >>
Nederlands Dagblad: ‘Religie is blinde vlek in onderzoek dekolonisatie’
De resultaten van het onderzoek naar de dekolonisatie van Indonesië roepen veel reacties op. Extreem geweld blijkt structureel onderdeel te zijn geweest van het Nederlandse optreden. Over de rol van religie in de oorlog blijven echter veel vragen onbeantwoord. Wat wisten de kerken en de militaire geestelijke verzorging van het stelselmatige geweld in Indonesië? >>
Recensies op historiek.net
Voor de historische website historiek.net schrijf ik recensies van recent verschenen boeken, met name over religieuze en politieke geschiedenis. Van Missievaders tot De vuurtoren van Stalingrad, van De kampschilders tot Het eiland van Anna, inmiddels staan er tientallen recensies online. Lees ze hier. >>
Dekolonisatieonderzoek in het HDC-archief
De resultaten van het onderzoek naar de dekolonisatie van Indonesië roepen veel reacties op. Extreem geweld blijkt structureel onderdeel te zijn geweest van het Nederlandse optreden. Over de rol van religie in de oorlog blijven echter veel vragen onbeantwoord. Het HDC Centre for Religious History herbergt verschillende collecties waarin antwoorden zijn te vinden.
Tijdschrift voor Geschiedenis: ‘Gewetensbezwaarden onder vuur. Vaccinatieweigering bij orthodox-protestantse militairen in de Nederlandse krijgsmacht, 1945-1950’
Circa 200 militairen weigerden hun uitzending naar Indonesië op grond van godsdienstige gewetensbezwaren zich te laten vaccineren. Over de behandeling van deze gewetensbezwaarden ontstond binnen de krijgsmacht felle discussie. Zeker nadat in 1948 in Indonesië een pokkenepidemie was uitgebroken, werden de religieuze gewetensbezwaarden een probleem. Was het nodig om vanuit het oogpunt van gewetens- en godsdienstvrijheid een uitzonderingsbepaling voor deze groep te creëren of ging de gezondheid en inzetbaarheid van de krijgsmacht als geheel voor? >>
Historiek: God en Jan Soldaat: een curieus gedicht
Eind 1947 liet legercommandant generaal Simon Hendrik Spoor een briefkaart drukken met daarop een prent van Christus aan het kruis en een knielende menigte. De kaart wekte de woede op van Tweede Kamerlid Dolf Joekes: ‘Ik vind het een profanatie op deze wijze een dergelijk beeld te gebruiken en onbegrijpelijk, dat legerautoriteiten een dergelijke publicatie onder de militairen zouden verspreiden.’ >>
Mars et Historia: ‘Plaatsen waar de ziel kan rusten. Een kleine geschiedenis van protestantse militaire tehuizen in Nederlands-Indië/Indonesië, 1880-1950’
De grote zorgen over het morele en geestelijke verval in de Nederlandse kerken en samenleving leidden in de zomer van 1946 tot actie. De opbouw van troepen ging gelijk op met een grootschalige expansie van burgerlijke initiatieven in de krijgsmacht. Veel van die initiatieven droegen een kerkelijk karakter. Vanuit een mengeling van missionaire, moraliserende en patriottische motieven richtten thuisfrontorganisaties zich op het versterken van het morele en godsdienstige welzijn van de Nederlandse krijgsmacht. >>
Protestants Nederland: ‘Frederik Johan Krop: strijder voor geloofsvrijheid in Nederland en Rusland’
Op 5 april 1923 werd in het wijkgebouw Geloof en vrijheid van de hervormde gemeente van Rotterdam de Vereniging Protestants Nederland opgericht. Eén van de oprichters van de Vereniging, dr. Frederik Johan Krop (1875-1945), was hervormd predikant in de Rotterdamse gemeente. Krop was een leidende anti-communistische stem in het Nederland van de jaren dertig. >>
InBrabant: ‘Het Volkspetitionnement van 1878. De stem van het Tilburgse volk’
De zomer van 1878 stond bol van protest. Duizenden Nederlanders plaatsten handtekeningen onder petities aan de Tweede Kamer, Eerste Kamer en de koning omdat zij bang waren hun eigen scholen te verliezen. In de geschiedenisboekjes leeft de petitiebeweging voort als het Volkspetitionnement van 1878. De petitiebeweging draaide om de financiële positie van het bijzondere, confessioneel-gebonden lager onderwijs. In dit artikel gaan Koos-jan de Jager en Jeffry Huntjens in op de manier hoe orthodox-protestanten en katholieken hun acties op hebben gezet en hoe dit in negentiende-eeuws Tilburg in de praktijk werd gebracht. >>