Koos-jan de Jager

NIEUW VERSCHENEN
Oorlog zonder genade

Militaire geestelijken vormden een belangrijk onderdeel van de Nederlandse krijgsmacht tijdens de Onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië. Honderden predikanten en priesters werden in de tweede helft van de jaren 1940 in uniform uitgezonden om de troepen geestelijk bij te staan en het militaire moreel te versterken. Ook de militaire geestelijken waren heilig overtuigd van de rechtvaardigheid van het Nederlandse optreden. God had Nederland geroepen om de koloniale orde te herstellen, zo luidde hun boodschap in woord en daad. Met gevaar voor eigen leven vergezelden zij militairen op patrouilles en bij aanvalsacties. Daarbij waren zij getuige van extreem geweld, van brandende kampongs, martelingen en executies.

Wie waren deze militaire geestelijken en wat was precies hun taak in oorlogstijd? En veranderde er iets in hun houding door de harde oorlogsomstandigheden? Op basis van diepgravend archiefonderzoek vertelt Koos-jan de Jager in dit boek hun verhaal. Oorlog zonder genade schetst een schokkend beeld van het aandeel van de Nederlandse kerken aan de genadeloze oorlog in Indonesië. 

In de media

Het gekke is dat je je helemaal niet realiseert dat God meeging op ons oorlogspad. Dat is iets van de kruistochten, denk je, totdat je het boek van deze historicus openslaat. Want de mannen van God waren er in Indonesië, en hoe!

– Jos Palm in De Groene Amsterdammer

Ronduit een meesterwerk. Koos-jan de Jager windt er geen doekjes om en schreef een geweldig boek dat heel goed geschreven is. Iedereen die iets wil weten van de kolonisatieoorlog en de ideologische achtergrond ervan moet Oorlog zonder genade lezen.

– Wim Berkelaar in OVT

Koos-jan de Jager heeft een formidabele prestatie geleverd door een oceaan aan gegevens terug te brengen tot een prettig leesbare, heldere en overzichtelijke studie.

– Arie Kok op theologie.nl

Niets wijst erop dat De Jager zich bezondigt aan mooipraterij. Hij zet een felle schijnwerper op het werk van de Nederlandse militaire geestelijken in Indonesië. Dat brengt boeiende feiten aan het licht, en zelden aangename. Het geheel overziend, verdient dit boek warme aanbeveling.

– Ronald Frisart op historiek.net

Recente artikelen

Reformatorisch Dagblad: “Geheime dienst volgde jarenlang intensief predikanten”

Vanaf 1946 bespioneerde de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) predikanten die actief waren in de vredesbeweging. Verdenking van communistische sympathieën was reden om mensen jarenlang intensief te volgen, blijkt uit onderzoek in de BVD-dossiers. „Hoewel ds. H. geenszins van links-extreem politieke neigingen mag worden verdacht, is het gewenst aandacht aan hem te blijven wijden.” >>

De Nieuwe Koers: “Bidden tussen stapels lijken”

Tussen 1870 en 1910 veroverde het Nederlandse koloniale leger met grof geweld grote delen van Indonesië. Christenen zagen het zwaard als een instrument om beschaving en bekering te brengen. Oorlog moest heidendom verdrijven. In het debat over kerk en kolonialisme is dit geweld opvallend afwezig. >>

Historisch Nieuwsblad: “Indonesische moslims voerden een heilige oorlog tegen Nederland”

In de zomer van 1947 riep de Indonesische moslimpoliticus Kartosuwirjo op tot strijd tegen Nederland, de ‘helse vijand’. Hij stichtte een onafhankelijke islamitische staat op West-Java, die tot in de jaren zestig zou bestaan. Nog steeds vormt hij een inspiratiebron voor radicale moslims. >>

Historisch Nieuwsblad: “Dominees van Kerk en Vrede propageerden zelfs in 1940 geweldloosheid”

De christen-pacifistische vereniging Kerk en Vrede verzet zich al honderd jaar tegen militarisme en oorlogsgeweld. Aanvankelijk heeft de vereniging de wind mee, maar door de oorlogsdreiging in de jaren dertig brokkelt de populariteit snel af. De overgebleven leden houden radicaal vast aan hun pacifistische principes, zelfs als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. >>