Welkom!
Koos-jan de Jager is historicus. Hij studeerde politieke en religieuze geschiedenis in Utrecht en Amsterdam. Hij deed promotieonderzoek aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Momenteel werkt hij als docent onderzoeksjournalistiek aan de Christelijke Hogeschool Ede. Daarnaast publiceert hij regelmatig in Historisch Nieuwsblad en andere media. Ook geeft hij lezingen voor verschillende doelgroepen.
“Ik schrijf of vertel verhalen over het verleden die mensen in het heden aan het denken zetten. Daarbij ben ik vooral op zoek naar wat mensen geloven, wat hen drijft en wat dat betekent voor de keuzes die zij maken. Hoe geven mensen vorm aan hun godsdienstige overtuigingen, bijvoorbeeld in oorlogstijd? Juist historisch onderzoek biedt fascinerende inzichten in actuele discussies.”
NIEUW VERSCHENEN
Oorlog zonder genade
Militaire geestelijken vormden een belangrijk onderdeel van de Nederlandse krijgsmacht tijdens de Onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië. Honderden predikanten en priesters werden in de tweede helft van de jaren 1940 in uniform uitgezonden om de troepen geestelijk bij te staan en het militaire moreel te versterken. Ook de militaire geestelijken waren heilig overtuigd van de rechtvaardigheid van het Nederlandse optreden. God had Nederland geroepen om de koloniale orde te herstellen, zo luidde hun boodschap in woord en daad. Met gevaar voor eigen leven vergezelden zij militairen op patrouilles en bij aanvalsacties. Daarbij waren zij getuige van extreem geweld, van brandende kampongs, martelingen en executies.
Wie waren deze militaire geestelijken en wat was precies hun taak in oorlogstijd? En veranderde er iets in hun houding door de harde oorlogsomstandigheden? Op basis van diepgravend archiefonderzoek vertelt Koos-jan de Jager in dit boek hun verhaal. Oorlog zonder genade schetst een schokkend beeld van het aandeel van de Nederlandse kerken aan de genadeloze oorlog in Indonesië.
In de media
Het gekke is dat je je helemaal niet realiseert dat God meeging op ons oorlogspad. Dat is iets van de kruistochten, denk je, totdat je het boek van deze historicus openslaat. Want de mannen van God waren er in Indonesië, en hoe!
Ronduit een meesterwerk. Koos-jan de Jager windt er geen doekjes om en schreef een geweldig boek dat heel goed geschreven is. Iedereen die iets wil weten van de kolonisatieoorlog en de ideologische achtergrond ervan moet Oorlog zonder genade lezen.
Koos-jan de Jager heeft een formidabele prestatie geleverd door een oceaan aan gegevens terug te brengen tot een prettig leesbare, heldere en overzichtelijke studie.
Niets wijst erop dat De Jager zich bezondigt aan mooipraterij. Hij zet een felle schijnwerper op het werk van de Nederlandse militaire geestelijken in Indonesië. Dat brengt boeiende feiten aan het licht, en zelden aangename. Het geheel overziend, verdient dit boek warme aanbeveling.
Recente artikelen
De Nieuwe Koers: “Oorlog in de naam van God”
Het overgrote deel van de Nederlandse kerken steunde het militaire optreden in Indonesië na 1945. Legerpredikanten en aalmoezeniers verdedigden zelfs extreem geweld als manier om de koloniale orde te herstellen, concludeert Koos-jan de Jager in zijn boek Oorlog zonder genade. Hoe is die houding te verklaren? >>
De Nieuwe Koers: “Bidden tussen stapels lijken”
Tussen 1870 en 1910 veroverde het Nederlandse koloniale leger met grof geweld grote delen van Indonesië. Christenen zagen het zwaard als een instrument om beschaving en bekering te brengen. Oorlog moest heidendom verdrijven. In het debat over kerk en kolonialisme is dit geweld opvallend afwezig. >>
Historisch Nieuwsblad: “Indonesische moslims voerden een heilige oorlog tegen Nederland”
In de zomer van 1947 riep de Indonesische moslimpoliticus Kartosuwirjo op tot strijd tegen Nederland, de ‘helse vijand’. Hij stichtte een onafhankelijke islamitische staat op West-Java, die tot in de jaren zestig zou bestaan. Nog steeds vormt hij een inspiratiebron voor radicale moslims. >>
Historisch Nieuwsblad: “Nederlandse militairen moesten Indonesische soldaten trainen: een onmogelijke missie”
Na de soevereiniteitsoverdracht in 1949 bleef een kleine groep Nederlandse militairen achter in Indonesië. Vier jaar lang adviseerden en trainden zij de jonge Indonesische krijgsmacht. Door de groeiende diplomatieke spanningen tussen Den Haag en Jakarta was hun inzet gedoemd te mislukken. >>
Historisch Nieuwsblad: “Dominees van Kerk en Vrede propageerden zelfs in 1940 geweldloosheid”
De christen-pacifistische vereniging Kerk en Vrede verzet zich al honderd jaar tegen militarisme en oorlogsgeweld. Aanvankelijk heeft de vereniging de wind mee, maar door de oorlogsdreiging in de jaren dertig brokkelt de populariteit snel af. De overgebleven leden houden radicaal vast aan hun pacifistische principes, zelfs als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. >>
Trouw: “Eindelijk erkenning voor militairen die weigerden Indonesisch dorp plat te branden”
In 1947 weigerden drie Nederlandse militairen mee te doen aan het platbranden van een kampong. Pas in 2024 kregen ze postuum eerherstel. Nieuwe historische bronnen vertellen meer over hun verzet. >>
Historisch Nieuwsblad: “De lange oorlog van Frits Slomp”
In Nederland was dominee Frits Slomp een iconische verzetsman. Maar begin 1948 vertrok hij als legerpredikant naar Indonesië, waar hij pleitte voor een hard militair optreden tegen de Republiek Indonesië. Hoe kon hij deze tegengestelde standpunten over vrijheid met elkaar verenigen? >>
Boeken
